Beschrijving

De in hoogreliëf vormgegeven voorstelling is afgesleten en glad geworden, waardoor enkele wapenschilden, vooral de twee bovenste wapens in de linkerband en het onderste wapen rechts, onherkenbaar zijn geworden.
De zerk heeft verhoogde randen. De bovenhelft van de zerk vertoont twee zijbanden waarin tweemaal vier gekroonde wapenschilden zijn aangebracht. Het middengedeelte, door verhoogde randen van de zijbanden gescheiden, toont het alliantiewapen. Onder de voorstelling bevindt zich de vijfregelige inscriptie. De rest van de zerk is leeg.

Wapens

Alliantiewapen echtpaar (2 schilden, vrouwswapen = ovaalvormig): 1 Drie afgerukte leeuwenkoppen [Schot]; 2 Gevierendeeld; I en IV een leeuw [Van Loon]; II en III drie violen [Van Swieten]. De schilden worden aan weerszijden gehouden door een gehalsbande jachthond en gedekt met een kroon van 25 parels, waarvan drie verhoogd. In de kroon een aanziende helm. Dekkleden. Wrong. Helmteken: een afgerukte leeuwenkop.
De kwartieren betreffen alleen Van Loon; alle wapens zijn gedekt door een kroon van 17 parels waarvan drie verhoogd, behalve wapen 6: 1 Gevierendeeld; I en IV een leeuw [Van Loon]; II en III drie violen [Van Swieten]; 2 Drie schuingeplaatste pijlen [Pyll]; 3 Een karbonkel of rad [Ray]; 4 Een schuinbalk beladen met drie horens [Knoop]; 5 Drie violen [Van Swieten]; 6 Een leeuw. Het schild ondersteund door een omgekeerde kroon van vijf bladeren [Van Naeltwijck]; 7 Een dwarsbalk [Van Borselen]; 8 Een dwarsbalk beladen met een uitkomende leeuw, de balk vergezeld van vijftien liggende blokjes, boven 5 en 4, beneden 3, 2 en 1 [Oem van Wijngaarden].
De kwartierwapens kwamen ook voor op haar rouwbord, zonder namen, en werden al door Van Heurn geïdentificeerd. ^1.
Met de kroonverplaatsing bij het zesde kwartierwapen wilde de familie te kennen geven, dat de ontaarde of geschandvlekte edelman en de zijnen uit de adelstand vervallen waren verklaard, een fenomeen dat tot de gebruiken van de Engelse adel behoort. ^2.
Hs 1709, 91.1 geeft bij de kwartierwapens de namen, waarbij opvalt dat het wapen Van Loon is weergegeven als een leeuw en niet is gevierendeeld en dat bij het wapen Knoop de horens recht staan en niet in de richting van de balk.

Bijzonderheden

Walter Scott van Balwerie was waarschijnlijk een zoon van James Scott van Balwerie en Elizabeth Wardlaw en afkomstig uit Schotland. Op het rouwbord dat tot eind achttiende eeuw in de Sint-Jan hing stonden immers de volgende kwartieren:
      Schot of Balwerie          Wartlauw of Torrie
      Lindsay of Dowail          Hume Lort Hume
      Lindsay Lort Lindsay      Betoun of Balfour
      Lundy of Balgoni           Lindsay Lort Lindsay

Hij trad in 1629 als kapitein toe tot het eerste regiment van de Schotse Brigade en zou zijn hele loopbaan in Staatse dienst blijven. Van 1655 tot 1673 was hij, inmiddels bevorderd tot kolonel, bevelhebber van het genoemde regiment, dat in verschillende plaatsen in de Republiek gelegerd was. Onder andere ook een aantal jaren in ’s-Hertogenbosch. In 1669 kocht hij een deel van het ‘Hof van Zevenbergen’ aan de Keizerstraat, waar hij ook na zijn pensionering bleef wonen. Walter was getrouwd met Hendrina van Loon. Haar grootvader Anthonis van Loon († 1606) was raadsheer van het Hof van Utrecht. Uit diens huwelijk met Hillegond Pyll werd onder anderen een zoon Johan geboren, die als kolonel in Staatse dienst gouverneur van Oostende was en daar in 1604 sneuvelde. Johan was getrouwd met Geertruyt († 1620), een dochter van Adriaen van Swieten en Josina van Naeltwyck. Zij waren de ouders van Hendrina van Loon.
Walter en Hendrina sleten hun laatste levensjaren in Den Bosch en wilden daar ook begraven worden. Daartoe kocht Walter in 1680 een graf int benede choir van St.Jans kercke naest het graght van d’heer Pieter van Teffelen den ouden. Niet lang daarna, op 13 januari 1681, overleed Hendrina, vijf dagen later werd ze in het graf in de Sint-Jan begraven. Walter stierf twee jaar later op 19 januari 1683 en werd op 2 februari in de Sint-Jan bijgezet. De zerk is vooral voor Hendrina gemaakt: Walter wordt wel als echtgenoot genoemd en zijn wapen is ook in het alliantiewapen opgenomen, maar de kwartieren betreffen alleen de familie Van Loon. Waarom Hendrina op de zerk als gewesene huysvrouwe wordt aangeduid blijft onduidelijk. Tot het einde van de achttiende eeuw hingen ook de rouwborden van zowel Walter als Hendrina in de Sint-Jan. ^3.

Geschiedenis

(Oud 486; Nieuw 21; Martini 14; Smits 246) ^*
Aan het begin achttiende eeuw werd het graf aangeduid als de kelder van de h^r Schot. Na 1724 verviel de kelder aan de kerk omdat men verzuimde deze over te boeken. Dat dit toch niet de bedoeling was, bleek op 19 juli 1752 toen Adriana van Persijn, weduwe van Jan Scot, in leeven President van den Raade van Brabant in s, Hage, de kelder weer terugkocht. Op 8 mei 1779 werd hij overgeboekt op naam van de kinderen en kleinkinderen van deze Adriana. De legger van 1804-1805 vermeldt tot slot de overboeking op naam van Regnerus Livius van Andringa de Kempenaar en andere nazaten van Adriana van Persijn.
Martini trof de zerk aan op het hoogkoor, in de eerste travee vanaf de viering, enkele meters ten zuidwesten van de tweede noordelijke koorpijler, de plek waar Hendrina van Loon in 1681 werd begraven. In 1839, toen de vloer van het hoogkoor werd vernieuwd, werd de zerk van Hendrina van Loon elders in de kerk gelegd, vermoedelijk op de huidige plek. Zeker is in ieder geval dat hij in 1912 daar al lag.

Personen