Beschrijving

De grote zerk heeft slechts een zevenregelige inscriptie, waarbij de eerste, de tweede en de vijfde regel uit slechts een woord bestaan. De rest van de zerk is leeg.

Bijzonderheden

Paulus Eckringa werd in 1697 te Koudum in Friesland geboren uit het huwelijk van Hermannus Eckringa en Annetje Radius. Hij trad in 1723 in Sint-Annaparochie in het huwelijk met Metje de Johannes, uit welk huwelijk een zoon Herman en een dochter Antje werden geboren. Paulus vervulde in het noorden van Friesland diverse functies, onder andere die van belastingontvanger. Bij een belastingoproer in 1748 werd zijn huis door een woedende menigte geplunderd. De schade was aanzienlijk, zowel financieel als psychologisch: de familie Eckringa verliet Friesland, Paulus vond een nieuwe betrekking als secretaris van Heeze en Leende in het Brabantse Peelland, een functie die hij tot 1772 zou blijven uitoefenen. In 1756 hertrouwde hij hier met Catharina Petronella Nobel (1719-1791), dochter van Johan Caspar Nobel, zijn voorganger als secretaris van Heeze. Van 1757 tot 1762 was hij stadhouder van de kwartierschout van Peelland en daarnaast administrateur van de heer van Geldrop. De heerlijkheid Geldrop was in 1768 in het bezit gekomen van Adriaan van Sprang uit Leiden, een oom van Paulus’ tweede vrouw. Na overlijden van die oom erfde Catharina Petronella in 1772 die heerlijkheid, waardoor Paulus zich heer van Geldrop mocht noemen. Hun kinderen gingen voortaan als ‘Eckringa van Sprang’ door het leven . De Eckringa’s woonden enige tijd op het kasteel van Geldrop, maar rond 1784 vestigden ze zich in ’s-Hertogenbosch, waar zij een huis aan de Torenstraat betrokken. Paulus overleefde ook zijn tweede echtgenote en stierf ten slotte op 96-jarige leeftijd in 1793 door ‘verval van kragten’: zijn behandelend arts bleek na zijn dood nog meer dan 100 gulden te goed te hebben. Paulus werd in de Sint-Jan begraven in het graf dat hij daar in 1789 had gekocht en waar Catharina Petronella al rustte. De kinderen uit het eerste huwelijk kregen hun legitieme portie, de rest van de nalatenschap werd verdeeld tussen dochter Wilhelmina Johanna Eckringa van Sprang, sinds 1792 vrouwe van Geldrop, en de kinderen uit het huwelijk van haar reeds overleden zus Amelia Wilhelmina Henrietta Eckringa van Sprang (1758-1790) met Cornelis Theodoor Hoevenaar. Wilhelmina Johanna trouwde in 1801 met meester Pieter Losecaat, advocaat en oud-schepen van ’s-Hertogenbosch. Beiden woonden toen in ’s-Hertogenbosch en worden in 1804/5 vermeld als eigenaars van dit graf. ^1.
Zoals hierna vermeld was dit graf voor 1789 in het bezit van de familie Van Hedel. De oorspronkelijke zerk zal door de Eckringa’s zijn vervangen door een nieuwe, waarop hun namen waren aangebracht. De zerk van de familie Van Hedel is verdwenen, uit Hs. 1709, 39.2 kennen we nog wel de tekst van de inscriptie (zie verdwenen zerken, 601).
Jan van Hedel was een zoon van schepen Jacob van Hedel en Elisabeth van Doerne. Hij was zelf ook zesmaal schepen van de stad en daarnaast van 1573 tot 1581 kerkmeester van de Sint-Jan. Tijdens zijn laatste schepenjaar overleed Jan. De schrijver van het schepenprotocol heeft als sterfdatum 27 mei 1583 genoteerd, handschrift 1709 noemt 26 maart van dat jaar. Zijn vrouw Anthonia Joosten van Os overleed in 1590. Een kleine honderd jaar later werd op deze zerk de naam van Jan van Hedel toegevoegd. Het gaat hier om Jan Dircx van Hedel. Toen hij in 1669 in het huwelijk trad met Johanna, dochter van Guiliam van Campen en Geertruyt Vermeulen (zie zerk 171), werd in het trouwboek genoteerd dat hij afkomstig was van Breda. Toch is verwantschap met de eerder op de zerk genoemde Jan van Hedel zeker niet uitgesloten. Het echtpaar liet tussen 1672 en 1678 vier kinderen dopen in de katholieke Sint-Jansparochie. Jan overleed op 19 november 1678 en werd vier dagen later in de Sint-Jan begraven. Zijn vrouw hertrouwde met Thomas Minten. Hun dochter Gertruyt Constantia, geboren in 1672, trouwde in 1701 met advocaat mr. Theodorus Bruynincx (1666-1714). Zoals hierna vermeld, waren zij en na hen hun dochter Johanna Catharina (1702-1770) in de achttiende eeuw eigenaar van dit graf. ^2.

Geschiedenis

(Oud 170; Nieuw 210; Martini 248; Smits 244) ^*
De zerk van Paulus Eckringa lag op een graf dat in 1707 te boek stond als zijnde van Van Hedel. In de legger van 1724 is de overboeking geregistreerd op naam van Johan van Hedel. Op 4 april 1752 kwam het graf op naam van zijn kleindochter Johanna Catharina Bruijninx, geboren uit het huwelijk van zijn dochter Geertrui van Hedel met Dirk Bruijninx. Paulus Eckringa, Heer van Geldrop kocht het graf zoals gezegd in 1789. De legger van 1804-1805 maakt melding van de overboeking op naam van Pieter Losecaat, echtgenoot van Paulus Eckringa’s dochter Wilhelmina Johanna.
Martini situeerde de zerk in de zuidelijke binnenzijbeuk van het koor, in het midden van de derde travee vanaf het transept, waar het graf al zeker sinds het begin van de achttiende eeuw had gelegen. Ten laatste in 1912 werd de zerk naar zijn huidige plek verlegd.

Personen