Beschrijving

Het onderste gedeelte van de zerk is verdwenen en ook aan de bovenzijde is, te oordelen naar de afgekapte stukken van de vierpassen, iets van de rand weg. De letters in de tekstbanden links en rechts, anders dan aan de bovenzijde, lijken te zijn aangebracht op de plaats van een weggekapte eerdere inscriptie. Binnen de tekstband met hoekvierpassen met evangelistensymbolen is bovenaan een cirkel uitgehouwen met daarin in hoogreliëf het wapen. Deze cirkel bevindt zich tussen zuilen met vaag aangeduide kapitelen en een boog die bestaat uit ranken in laagreliëf.

Wapens

Een beurtelings gekanteelde dwarsbalk. Het schild hangend aan een lint uit de helm komend. Helm. Dekkleden. Helmkroon: een kroon van drie bladeren en twee parels. Helmteken: een gekroonde leeuwenkop.
Het wapen Van Herlaer komt ook voor op zerknummer 413.

Bijzonderheden

Uit Hs 1709, 42.2 blijkt dat de inscriptie in de tekstband oorspronkelijk doorliep in de buitenrand. Zij luidt: Begraeffenisse van Mathijs van Harlaer, sterft … / Gerrijt de Bruijn sterft den 12 Januarij 1584 en Peterke Hendrick Suijskens dogter sijn huisvrouw, sterft …, en Theodora hunnen / dogter sterft a^o 1621 den 25 December. Abusievelijk wordt hier Gerrijt in plaats van Gertruyt gelezen.
Mathys was een zoon van de schrijnwerker Adriaen Mathys van Herlaer en Dirkje Goyaerts van Veghel, een zuster van de heiligverklaarde Leonardus van Veghel, een van de Martelaren van Gorcum. Hij was kramer en specialiseerde zich later in de handel in zijden lakens. Zo leverde hij in 1613/4 groen fluweel en franje voor de brodsies van de speellieden en nadien ook rood armosyn voor het veldteken van de jonge schuts. Hij woonde achtereenvolgens in ‘De Gulden Zwaan’ in de Vughterstraat en ‘De (Gulden) Ketting’ aan de Markt. Mathys was in eerste echt verbonden met Gertruyt Aerts de Bruyn, die op 12 januari 1584 overleed. Later hertrouwde hij met Peterken Henricx Suyskens. Uit dit laatste huwelijk stamt naast mr. Goyaert van Herlaer – die elders in de kerk onder zerk 413 werd begraven – onder anderen ook een dochter Diericxken (1596-1621), die evenals haar vader en diens twee vrouwen op deze zerk wordt vermeld. De sterfdata van Mathys en Peterken zijn niet bekend, zij overleed als eerste, hij wordt voor het laatst in 1632 vermeld. Of zij ook daadwerkelijk in dit graf zijn begraven is onzeker.
Adriaen van Herlaer, een zoon van Mathys, waarschijnlijk uit zijn eerste huwelijk, volgde in de voetsporen van zijn vader als kramer en zijdenlakenkoopman. In 1615 woonde hij ‘In het Paradijs’ aan de Markt. Uit zijn huwelijk met Johanna († 1637), dochter van Goyaert Francken en Judith van Vlierden, werd onder anderen in 1620 Leonard geboren. Deze studeerde in 1640 in Leuven, maar heeft voor zover bekend geen academische titel behaald. Hij kocht in 1659 het huis ‘De Wolzak’ in de Verwersstraat. Leonard was gehuwd met Maria Roberts vanden Berckenbosch (1636-1668), uit welk huwelijk tussen 1657 en 1668 vijf kinderen werden gedoopt in de katholieke Sint-Jansparochie. Acht dagen na de doop van haar vijfde kind, Henricus Guido, overleed Maria en werd bij de grootouders van haar man in de Sint-Jan begraven. Leonards sterfdatum is op de zerk niet ingevuld. Toch is hij op 7 juli 1673 in de Sint-Jan begraven, ongetwijfeld in hetzelfde graf als zijn vrouw en grootouders. ^1.

Geschiedenis

(Oud 414; Nieuw 144; Martini 210; Smits 225B) ^*
Het graf stond in ieder geval tot 1724 op naam van Herle(e). Tussen 1724 en 1752 kwam het in het bezit van de kerk.
De plattegrond van Martini toont de zerk in de noordelijke kooromgang, in de travee tegenover de derde straalkapel, enkele meters ten zuiden van de pijler die de tweede en derde straalkapel vanaf het transept scheidt. Hier lag hij in ieder geval vanaf 1707 en ook tegenwoordig nog.

Personen