Bron: Foto RCE

 

321 Cornelis Coelberts, 1558


DETAILS |BESCHRIJVING|WAPENS|BIJZONDERHEDEN|GESCHIEDENIS|PERSONEN|REAGEER


huidige plaats    

in het transept, de viering, ten noordoosten van de zuidwestelijke vieringpijler

locatie in 1821 volgens Martini (zie plattegrond)
maten 99 x 187 cm
steensoort maaskalksteen
inscripties 


klik op de afbeelding om deze te vergroten.

Beschrijving

Vooral het afgebeelde wapen is erg vervaagd, maar ook de twee hoekvierpassen bovenaan zijn sterk afgesleten.
De zerk heeft een tekstband die op de hoeken wordt onderbroken door vierpassen met daarin de evangelistensymbolen. De inscriptie loopt door tot bovenaan in het middenveld. In het midden van de zerk zien we een cirkel, aangegeven door een dubbele verhoogde rand. Hierbinnen is in reliëf een zittende griffioen aangebracht met de staart door de benen naar achteren geslagen, die in zijn voorpoten het wapenschild vasthoudt; de rechtervoorpoot houdt het lint boven het schild en de linkervoorpoot ondersteunt het schild.

Wapens

Alliantiewapen echtpaar (1 schild): Gedeeld; I drie molenijzers (2,1) en daaronder een vuur [Coelberts]; II doorsneden: a een op vier plaatsen gebonden krans; b een gebouw op een berg of grond [Kemps].
De vrouw met de familienaam Kemp(s) behoort duidelijk niet tot de bekende familie met die naam, waarvan het wapen voorkomt op meerdere zerken, zie de nummers 302, 295 en 375.
In Hs 1709, 7.2 wordt in het manswapen het vuur tussen de drie molenijzers gegeven. De onderhelft van haar wapen vertoont een voorwerp, dat op een hostiedoosje met een hengsel lijkt, zeker niet op een gebouw. 1.

Bijzonderheden

Cornelis Coelberts of Coelborner is rond 1515 geboren als zoon van Jacob Jans Coelborner en Aleyt Thomas Henrick Maes. Zijn vader, lakenkoper van beroep, diende de stad vele jaren als rentmeester. Een broer van Cornelis, Jan († 1548), volgde zijn oom Henrick Maes († 1527) op als kanunnik van de Sint-Jan. Ook Cornelis lijkt voorbestemd te zijn geweest voor de geestelijke staat. In 1529 werd hij ingeschreven aan de Leuvense universiteit, waar hij eerst meester in de vrije kunsten en daarna baccalaureus in de theologie werd. In 1530 werd hij door zijn vader geëmancipeerd: hoewel nog minderjarig was Cornelis voortaan handelingsbekwaam. In 1538 verwierf hij een beneficie in de Bossche begijnhofkerk. In 1544 werd hij net als zijn broer Jan benoemd tot kanunnik van de Sint-Jan. Deze benoeming werd echter betwist en was aanleiding tot een rechtszaak, waarvan de details onduidelijk zijn. In 1551 deed Cornelis afstand van zijn kanunniksprebende en van zijn beneficie in de begijnhofkerk en zei hij de geestelijke staat vaarwel. Kort daarop is hij getrouwd met Elisabeth, dochter van Henrick Kemp en Elisabeth van de Hanenberch. In 1551/2 werd Cornelis gezworen broeder van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. In 1553 en 1554 was hij als een van de policiemeesters belast met de stadswerken. In de jaren 1550 was hij bovendien rentmeester in ’s-Hertogenbosch van de abdij van Sint-Geertrui te Leuven. Het echtpaar woonde aan de Sint-Jorisstraat en behoorde in de belastinglijsten van het midden van de zestiende eeuw tot de 6% hoogst aangeslagenen. Na zijn dood bleef zijn weduwe Elisabeth met vier jonge kinderen achter. Zij overleefde haar man vele jaren, alvorens zij in 1594 met Cornelis werd herenigd in hun graf in de Sint-Jan. Hun dochter Elisabeth, in 1553 of 1554 geboren, trouwde in 1584 met Jan Jans van der Hoeven. De Jan Jans vander Hoeven die in 1617 onder deze zerk werd begraven, is waarschijnlijk een zoon van dit echtpaar; hij is jong gestorven en liet een tweetal onmondige kinderen achter. 2.

Geschiedenis

(Oud 231; Nieuw 110; Martini 193; Smits 154) *
In 1707 lag de zerk van Cornelis Coelberts op een graf dat deel uitmaakte van een groep van twaalf kerkgraven (Oud 226-237) in de noordelijke buitenzijbeuk van het schip, in de eerste paar traveeën vanaf het westen. Zeker de helft van de op deze graven liggende zerken werd voor 1752 verplaatst naar de noordelijke kooromgang en de omgeving daarvan (zie ook zerk 512). Zo kwam de zerk van Cornelis Coelberts in de noordelijke binnenzijbeuk van het koor te liggen, in de vierde travee vanaf het transept. Ook hier dekte hij een kerkgraf af. In 1821 lag hij er nog steeds. Ten laatste in 1912 verhuisde de zerk naar de huidige plaats.

Personen

Coelberts, Cornelis † 23-12-1558
· zie ook: 43. Jan Darkennes, 1572
· zie ook: 71. Jan Darkennes, 1572
· zie ook: 375. Jan Martens Moens, 1551
 Coelberts, Elisabeth
 Coelborner, Jacob Jans
· zie ook: 375. Jan Martens Moens, 1551
 Coelborner, Jan
 Hanenberch, Elisabeth van den
· zie ook: 302. Marten Gerits sHeeren, 1578
Hoeven jr., Jan Jans van der
 Hoeven sr., Jan Jans van der
Kemp, Elisabeth † 1594
· zie ook: 71. Jan Darkennes, 1572
 Kemp, Henrick
 Maes, Aleyt Thomas Henrick
· zie ook: 375. Jan Martens Moens, 1551
 Maes, Henrick

Legenda:
† begraven in de Sint-Jan
vet: hoofdbegravene.
Grafzerk    
 
Naam    
 
E-mail    
 
Reactie    
 
Verifcatie    
 
 

Uw browser ondersteunt geen Flash of bezit geen recente Flash versie