Beschrijving

Het oppervlak is enigszins beschadigd, maar alles is leesbaar.
De voorstelling is in twee gedeelten, beide gevat binnen een rand die het geheel omgeeft. Het bovengedeelte, iets minder dan de helft van het geheel beslaande, wordt ingenomen door het wapen en door tweemaal vier wapenschilden links en rechts. Deze schilden hangen aan een dubbel lint dat bovenaan is vastgemaakt aan twee lussen, zowel links als rechts. Het ondergedeelte bestaat uit een grote inscriptieplaat onder een tafelblad, welke plaat aan beide zijden wordt omgeven door een grote voluut. Aan de onderzijde bevindt zich een dubbele liggende voluut tussen bladranken.

Wapens

Alliantiewapen echtpaar (2 schilden, vrouwswapen in ruitvorm): 1 een uitgerukte lindeboom [Van den Velde]; 2 een beurtelings gekanteelde dwarsbalk [Raesse]. Beide wapens hangend aan een lint uit de helm komend. Helm. Dekkleden. Wrong. Helmteken: een uitkomende rechterarm, met in de hand een tak van een lindeboom.
Kwartieren, waarvan de vrouwskwartieren (5-8) in ruitvorm: 1 een uitgerukte lindeboom [Van de Velde]; 2 een ketel met hengsel [Loockemans, maar is Ketelaer]; 3 twee beurtelings gekanteelde dwarsbalken, vergezeld beneden van drie vierbladige rozen (2,1) [Ketelaer, maar is Loockemans]; 4 een gekroonde leeuw [Van Vechel]; 5 een beurtelings gekanteelde dwarsbalk [Raessen]; 6 een leeuw [Van (den) Eeckaert, maar is Beyens]; 7 een lindeboom op een grond, met aan weerszijden van de stam aan de onderste takken hangend een jachthoorn [Beyens, maar is Van (den) Eeckaert]; 8 twee elkaar rakende groot-geënte smalle balken [Pauweter].
Het Hs 1709, 96.1 geeft deels de kleurarceringen van de kwartierwapens: 1 in groen een zilveren uitgerukte lindeboom [Van de Velden]; 2 in zwart een gouden ketel met opstaand hengsel [Ketelaer]; 3 doorsneden; I in zilver twee rode beurtelings gekanteelde dwarsbalken; II in blauw drie zilveren vierbladige rozen (2,1) [ Lockmans]; 4 in zwart een zilveren gekroonde leeuw [Van Vechel]; 5 in zwart een gouden beurtelings gekanteelde dwarsbalk [Raessen]; 6 in zilver een [rode?] leeuw [Van Baijens]; 7 [in zilver?] een lindeboom op een grond [van natuurlijke kleur?], met aan weerszijden van de stam aan de onderste takken hangend een [rode?] jachthoorn [Van den Eeckart]; 8 [in zilver?] een [rode?] groot-geënte dwarsbalk [Pauweter].

Bijzonderheden

Ghysbert van de Velde is op 27 mei 1551 geboren uit het huwelijk van Jan Jan Peters van de Velde en Heilwich Loekemans, die een zuster was van de Bossche pensionaris Roelof Loekemans. Wellicht mede gesteund door deze oom maakte Ghysbert carrière in de stedelijke administratie: vanaf 1568 was hij klerk in de schrijfkamer, vanaf 1579 getuig- en geheimschrijver, in 1586 werd hij secretaris en in 1590 bovendien griffier. Deze functies bleef hij drie decennia lang vervullen, tot aan de val van de stad in 1629. Daarnaast was hij ook nog actief als notaris. Uit Ghysberts huwelijk met Mechtelt, een dochter van Adriaen Alberts Ketelaer en Aleyt Dircx van Vechel, stammen verschillende kinderen onder wie Jan, geboren in 1578 of 1579. Jan ging studeren en voerde de titel van meester en licentiaat in de beide rechten. In 1606/7 werd hij gezworen broeder van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. In 1608 werd hij verkozen tot schepen, een functie die hij tot 1627 nog zesmaal zou vervullen. Tussen 1622 en 1624 was hij kerkmeester van de Sint-Jan. In 1627 werd hij pensionaris van zijn geboortestad, die hij echter na de verovering van ´s-Hertogenbosch door Frederik Hendrik in 1629 verliet. Hij bleef trouw aan de Spaanse koning en vertrok naar Brussel, waar hij in 1631 benoemd werd tot raadsheer in de Raad van Brabant.
Vóór 1629 moet Jan een laatste rustplaats in de Sint-Jan in zijn geboortestad hebben gewild. De zerk die hier wordt besproken is gemaakt voor hem en zijn echtgenote, Sibilla of Beliken of Deliana Raessen, met wie hij op 10 juni 1607 in de Sint-Jan in het huwelijk was getreden. Haar vader, Raes, was een zoon van Wouter Raessen en Belia van den Ekart; haar moeder Catharina was een dochter van mr. Dominicus Beyens en Elsbena Pauweter. De kwartieren van het echtpaar Van de Velde-Raessen zijn op deze zerk afgebeeld. De eerste die hier echter onder deze zerk werd begraven was Catharina Raessen, een ongehuwde zuster van Sibilla. Ook Sibilla werd hier in 1631 begraven, evenals een zuster van Jan, Catharina (1594-1634) en ten slotte ook de oude Ghysbert van de Velde. Jan van de Velde bouwde in de jaren 1630 een nieuw leven op in Brussel en werd na zijn dood op 7 augustus 1644 niet in zijn geboortestad begraven, maar in zijn woonplaats Brussel, in de kerk van Sint-Goedele. ^1.

Geschiedenis

(Oud 529/461; Nieuw 604; Martini 33; Smits 70) ^*
Vanaf 1707 tot minstens 1724 stond het graf op naam van Van de Velde. In latere leggers staat het te boek als kerkgraf.
Martini situeerde de zerk in het middenschip van de kerk, in de eerste travee vanaf de viering, een plek die hij zeker al vanaf 1707 innam. Vermoedelijk werd hij tijdens de grootscheepse zerkverplaatsing van 1893 verlegd naar de huidige plek.

Personen

Stamboom