Bron: Foto RCE

 

375 Jan Martens Moens, 1551


DETAILS |BESCHRIJVING|WAPENS|BIJZONDERHEDEN|GESCHIEDENIS|PERSONEN|REAGEER


huidige plaats    

in de buitenportiek van het zuidtransept, in het midden, tegen de westelijke muur

locatie in 1821 volgens Martini (zie plattegrond)
maten 101 x 107 cm
steensoort maaskalksteen
inscripties 


klik op de afbeelding om deze te vergroten.

Beschrijving

Het betreft het onderstuk van een zerk die op een tekening uit het begin van de negentiende eeuw nog in zijn geheel wordt afgebeeld. Smits vermeldt de zerk en beeldt de engel af met verwijzing naar het handschrift Martini; zelf kende hij de zerk niet. 1.
De gedeeltelijk bewaard gebleven zerk is enigszins afgesleten, wat vooral geldt voor de onderhelft van de engel, inclusief de wapens op de schilden.
Het betreft een zerk met een brede tekstband met op de hoeken vierpassen met daarin de evangelistensymbolen. In het midden bevindt zich (de onderhelft van) een staande engel tegen een perspectivisch weergegeven tegelgrond, tussen een soort randversiering.

Wapens

Alliantiewapen echtpaar (2 schilden): 1 gedeeld; I geschuinbalkt van acht stukken; een vrijkwartier [leeg]; II twee beurtelings gekanteelde dwarsbalken [Moens]; 2 gedeeld; I drie molenijzers (2,1), vergezeld beneden van een vuurtje bestaande uit drie vuurtongen; II doorsneden; a [leeg]; b een leeuw of een ander figuur [Coelbers].
Hs Martini, nr. 195 vermeldt dat in het vrouwswapen in de linkerhelft van het onderste deel vermoedelijk een leeuw of een andere figuur staat, die dan al niet meer te herkennen is (zie voor het wapen Coelberts zerk 321).

Bijzonderheden

Jan Moins of Moens is een zoon van Marten Moins, die in 1514 deken van het slagersgilde was, en Lana, een dochter van slager Jan Heeren. Zijn grootvader Gerit Pauwels Moins alias Keteler was herhaaldelijk rentmeester van ’s-Hertogenbosch geweest. Jan is rond 1500 geboren en werd in de voetsporen van zijn vader eveneens slager. In 1530, 1533 en 1543 was ook hij deken van het slagersgilde. In dat laatste jaar was hij bovendien deken van de Oude Schuts. Jan was getrouwd met Mechtelt, in 1504 geboren uit het huwelijk van Jacob Jans Coelborner en Aleyt Thomas Henrick Maes. Haar broer Cornelis ligt elders in de Sint-Jan begraven (zie zerk 321). Jan en Mechtelt hadden drie kinderen, onder wie Marten, vanaf 1575 herhaaldelijk schepen en rentmeester van ’s-Hertogenbosch. De familie Moins woonde aan de Hinthamerstraat. In de belastinglijsten van het midden van de zestiende eeuw behoort het gezin gemiddeld tot de 3% hoogst aangeslagenen. 2.
Onder deze zerk is een eeuw later Coenraet van Os begraven. Voor zover na te gaan bestaat er geen familieband tussen hem en de familie Moins. Coenraet, rond 1598 geboren, is een zoon van Reyner Willem van Os († 5-9-1605), dienaar en schrijver van de stedelijke bieraccijns. Coenraet was kleermaker van beroep en woonde ‘In de Vliegende Os’ aan de Vughterstraat. Hij huwde driemaal, eerst met Margaretha Jan Erasmus de Greeff, in 1632 met Mariken Eymbert Gerits van Cromvoirt en in 1636 met Mariken Henricx van Liebergen. Alle huwelijken brachten nageslacht voort. Coenraet maakte op 7 september 1653 zijn testament, twee dagen later stierf hij. 3.

Geschiedenis

(Oud 403; Nieuw 112; Martini 195; Smits 305) *
In 1707 stond het graf op naam van Van Osch. In de legger van 1724 staat de overboeking op naam van Mari en Elisabet van Osch. Ten laatste in 1752 kwam het graf in het bezit van de kerk.
Volgens Martini lag de zerk in 1821 in de noordelijke binnenzijbeuk van het koor, in de vierde travee vanaf het transept, aan de zuidwestzijde van de vijfde middenpijler, waar hij zeker al sinds eind zeventiende eeuw had gelegen. Smits kende de zerk zelf niet, maar baseerde zich in zijn beschrijving op het handschrift Martini. Op zijn plattegrond is de zerk dan ook niet terug te vinden. Ook op de plattegronden van 1947 en 1978 komt hij niet voor. Wel op die van 1991, hij ligt dan op de huidige plek. Vermoedelijk echter kwam hij daar al tussen 1821 en 1912 te liggen.

Personen

 Coelberts, Cornelis † 1558
· zie ook: 43. Jan Darkennes, 1572
· zie ook: 71. Jan Darkennes, 1572
· zie ook: 321. Cornelis Coelberts, 1558
 Coelborner, Jacob Jans
· zie ook: 321. Cornelis Coelberts, 1558
 Coelborner, Mechtelt
 Cromvoirt, Mariken Eymbert Gerits van
 Greeff, Margaretha Jan Erasmus de
 Heeren, Jan
 Heeren, Lana
 Liebergen, Mariken Henricx van
 Maes, Aleyt Thomas Henrick
· zie ook: 321. Cornelis Coelberts, 1558
Moens, Jan Martens † 1-4-1551
 Moens, Marten
 Moins alias Keteler, Gerit Pauwels
 Moins, Marten
Os, Coenraet van
 Os, Reyner Willem van
 Osch, Elisabet van
 Osch, Mari van

Legenda:
† begraven in de Sint-Jan
vet: hoofdbegravene.
Grafzerk    
 
Naam    
 
E-mail    
 
Reactie    
 
Verifcatie    
 
 

Uw browser ondersteunt geen Flash of bezit geen recente Flash versie